Portret: geduld is een kunstige zaak

Paul Cézanne schilderde het portret van Ambroise Vollard (115 keer terugkomen)

Isaac Israels liet Nannette Enthoven 50 keer terugkomen om haar te schilderen

Pablo Picasso vroeg schrijfster Gertrude Stein 80 keer terug te komen om haar portret te schilderen

Ambroise Vollard was een invloedrijk kunsthandelaar aan het begin van de 20-ste eeuw in Parijs. Hij vroeg aan Paul Cézanne om een portret van hem te schilderen waarmee hij zijn status als invloedrijk man kon bevestigen.

De anekdote is dat Cézanne Vollard uitnodigde voor de eerste sessie en hem plaats liet nemen op een stoel die op een kist stond, die weer steunde op vier zwakke stutten. Een wankele toestand waartegen Vollard opzag. Cézanne stelde hem gerust: ‘u hoeft slechts uw evenwicht te bewaren.’

Vollard ging zitten, poseerde en viel in slaap. Het evenwicht werd verstoord en Vollard viel. Cézanne woest. ‘U moet zich als een appel houden. Een appel, beweegt die zich soms?’ Vanaf dat moment dronk Vollard eerst zwarte koffie voordat hij ging poseren. Om dat Cézanne geen vlotte schilder was, moest Vollard meer dan 100 keer terugkomen voor zijn portret.

Lange portret-sessies zijn geen uitzondering in de schilderkunst. Picasso en Israels konden er ook wat van.

Bron: Vereeuwigd 1913-2013, Nederlandse portretkunst in het voetspoor van Frans Hals, Antoon Erftemeier, Celine van Kleef, Frans Hals Museum, de Hallen Haarlem, Haarlem 2013

Willem Witsen: veelkunner

Willem Arnoldus (Willem) Witsen (Amsterdam, 1860 – 1923) Nederlands schilder, tekenaar, etser, fotograaf en schrijver. Hij kwam uit de welgestelde regenten-familie Witsen.

Willem Witsen was een zoon van de graficus Jonas Jan Witsen. Van 1876 tot 1884 studeerde hij aan de Rijksakademie van beeldende kunsten. In die periode was hij bestuurslid van de kunstenaarsvereniging Sint Lucas. In 1881 verbleef hij samen met Piet Meiners korte tijd in Antwerpen. In 1885 richtte hij de Nederlandsche Etsclub op.

Hij behoorde tot de Tachtigers, een groep jonge kunstenaars met grote artistieke en zelfs politieke invloed in de jaren tachtig van de 19e eeuw. Hij publiceerde onder pseudoniem in het letterkundige tijdschrift De Nieuwe Gids en steunde het maandblad financieel. Schilders als George Hendrik Breitner, Isaac Israëls, Eduard Karsen en Jan Veth en schrijvers als Lodewijk van Deyssel, Albert Verwey, Hein Boeken en Herman Gorter behoorden tot zijn directe vriendenkring. Hij was vooral goed bevriend met de dichter Willem Kloos, die een aantal gedichten aan hem opdroeg in De Nieuwe Gids van oktober 1888.

Van 1888 tot 1891 verbleef Witsen in Londen. Hier zag hij het werk van James McNeill Whistler. Zijn prenten van Dordrecht maakte hij naar schetsen vanuit een bootje. In 1899 keerde hij terug naar Amsterdam.

Bron: wikipedia