bron foto: onsicilycard.com
Siciliaans
Langzame vleugelslag boven / het armoedige landschap
akkers zonder het geringste / teken van leven
tijd is hier vergeten
de versteende afdruk van vroeger / leven in mijn hand / slaat een smalle brug / naar het verleden
het is niet meer / te zien hooguit / een vermoeden
hier is met de zeis / geoogst
Ron Elshout (1956)
Uit: De wervels van je rug, Rotterdamse Kunststichting Rotterdam, 1986
landschap
Wit paard
foto: Johann Karlsson, bron: National Geographic
Als je partner niet deugt… (volgens Annie Proulx)
E. Annie Proulx, bron foto: the Sunday Times
Hoofdpersoon Quoyle verliest zijn vrouw Petal bij een ongeluk. Met de dood van deze meedogenloze veroveraarster begint het verhaal van Scheepsberichten. Proulx‘ roman beschrijft de verhuizing van de gedesillusioneerde Quoyle en zijn dochters naar de streek waar hun voorouders vandaan komen. Daar, in een klein vissersdorpje waar de elementen vrij spel hebben, vindt de goeiige Quoyle binnen een jaar wat hem sinds zijn vroege jeugd is onthouden: respect en liefde. Hij wordt hoofdredacteur van de plaatselijke krant waar hij als compilator van de scheepsberichten is begonnen, en krijgt een relatie met de jongbestorven weduwe Wavey die, als een van de eersten in Quoyle’s leven, niet afgeschrikt wordt door zijn ‘onvermogen om er normaal uit te zien’.
Deels uit: nrc.nl/verleid-met-zeehondevinnetaart-het-milde-absurdisme-door Pieter Steinz (1995)
Hij zou het zeggen. ‘Petal ging vreemd. Ze viel op andere mannen’, zei Quoyle. In het midden latend hoezeer ze op andere mannen viel, en op hoeveel andere mannen. Maar Wavey begreep het wel, ze siste. Had ze niet al vermoed dat er een vuiltje aan de lucht was? Zoals Quoyle over zijn liefde praatte, maar nooit over de vrouw? Nu kon ze zelf ook wel een van haar geheime laatjes opentrekken.
‘Weet je’, zei ze. ‘Herold.’ Dacht aan Herold, die, stinkend naar sigaretten, rum en ander vlees, tegen de ochtend aan kwam struikelen en zich naakt tussen de lakens liet glijden, zijn schaamhaar nog plakkerig van zijn drukke nacht. ‘Het is maar kutsap, wijf,’ had hij gezegd, ‘en hou nou je bek.’ Ze ademde diep uit en zei nogmaals: ‘Herold.’
‘Mmm’, zei Quoyle.
‘Herold’, zei Wavey, ‘was een rokkenjager. Hij beschouwde mijn lichaam als een soort trog. Waar hij, na hen, nog eens kwam slurpen en slobberen. Het voelde alsof hij in me braakte, als hij klaarkwam. En dat heb ik nog nooit tegen iemand gezegd, alleen tegen jou.’
Een lange stilte. Quoyle schraapte zijn keel. Kon hij haar aankijken? Bijna.
‘Ik weet nu iets dat ik een jaar geleden nog niet wist’, zei Quoyle. ‘Petal deugde niet. En misschien dat ik daarom van haar hield.’
‘Ja’, zei Wavey, ‘met Herold was het net zo. Net alsof je het gevoel hebt dat dat het enige is wat je verdient. En hoe erger het wordt, hoe meer je ervan overtuigd raakt dat het je verdiende loon is, want anders zou het wel anders zijn. Snap je wat ik bedoel?’
E. Annie Proulx (1935, USA)
Uit: Scheepsberichten, De Geus Breda, 1993; vertaling Regina Willemse
Middellandse Zee: in Italië
Toscaanse kust, bron foto: http://www.italianresidence.nl
In Italië
In Italië heb ik je teruggevonden met een cederen gestalte / en met licht sidderend haar / nog door de nacht beschaduwd
In Holland en Frankrijk de zachte / poezesnoeten der vrees / de apen van de angst / de zilveren rails / de opengebroken grond
Rozenhoven vol kinderverlamming / de zeven terechtstellingstuinen / erkers verpleegsters en zwijgend parende beelden / de raderboten der ontzetting / een bijlslag in een rotte tronk hout
Maar zuidelijker
je gestalte smal tussen brandende bergen / en je schouders hoog boven einders van lichtval / en je voeten kleine hoeven langs de kanten der rotsen / en je lichaam een wiel in het water
Hans Andreus (1926 – 1977)
Uit: Italië – Hans Andreus, Stols Den Haag, 1952
Paul Nash ontdekte het surreële en mystieke van het Engelse landschap
Paul Nash (1889 – 1946, Brit) was kunstschilder, aquarellist, graveur, ontwerper en illustrator en kreeg zijn leven lang inspiratie door het Britse (Engelse) landschap. Bomen waren zijn eerste passie. Hij maakte er talloze tekeningen en aquarellen van.
De ommezwaai kwam door zijn ervaringen in de Eerste Wereldoorlog. In dienst van het Britse gouvernement maakte hij indrukwekkende schilderijen van wat de gruwelen deden met mens en landschap. Dat was in een stijl die zichtbaar was beïnvloed door kubisme en abstracte kunst.
Na WO 1 veranderde het werk van Nash. Hij toonde nadrukkelijk belangstelling voor nieuwe stromingen in de kunst (waaronder het surrealisme), die hij combineerde met zijn liefde voor de natuur en het landschap. Zijn landschappen werden lyrisch maar modern en daarmee zette hij de toon voor zijn (op)volgers.
Peter Huchel: ’s nachts
’s Nachts
Boven de wolken / het knarsen van wagenwielen, / uittocht, / onderweg.
Potige jongens / ruimen de mist op, / dragen slapende vrouwen / over de voorde.
Riet, / nauwelijks te zien. / Een man, / het vangnet over de schouder geslagen, / staat aan het water / vis schoon te maken.
Wondtekens / de kieuwen der vissen, / ze glanzen onder de maan.
Het woord, uitgezaaid voor de nacht, / drijft weg, wortelt in de wind. / Eindeloos de litanie / van de regen.
bron foto: Badische Zeitung
Peter Huchel (1903 – 1981), Duits
Uit: Geen antwoord, keuze en vertaling door J. Bernlef, Querido Amsterdam, 1985
Fotografe Sanja Marusic steekt aan met kleurrijke avonturen
Sanja Marusic (1991) is Nederlands-Kroatisch en fotografeert. Ze is avontuurlijk zoals uit haar werk blijkt. Ze houdt van kale landschappen, wereldwijd. Ze zoekt ze op en ter plekke bedenkt ze haar foto’s waarin ze zelf de hoofdrol opeist. Ze zet zichzelf op de foto al of niet naakt, al of niet met attributen. Daarna volgt de nabewerking met toevoegingen; gebruik van kleurenfilters en montages. Sanja werkt aan haar eigen Alice in Wonderland. Haar gefotografeerde avontuurlijkheid werkt aanstekelijk en maakt nieuwsgierig.
Rune Guneriussen betovert de natuur
De natuur, u kent het wel. Je wandelt er eens door; je laat je hond er in uit; je fiets je longen uit het lijf in bos en/of over hei. Of je waait eens flink uit aan het strand; allemaal natuur. Niets meer aan doen, goed zo. En dan komt de Noorse kunstenaar Rune Guneriussen (1977) en die heeft daar hele andere opvattingen over. Je kunt de natuur verfraaien met installaties. Dat doet hij. Hij grijpt in, maakt er foto’s van en ruimt daarna de installatie netjes op. Keurige jongen. Van al die ingrepen maakt hij foto’s als bewijs. Een keuze daaruit en zijn opvattingen over zijn werk.
As an artist, I believe strongly that art itself should be questioning and bewildering as opposed to patronising and restricting. As opposed to the current fashion I do not want to dictate a way to the understanding of my art, but rather indicate a path to understanding a story.
Langswater
Een typisch Hollandse serie over schilderkunst, landschap en water.
Willem Maris (1844 – 1910), Koeien in een drassig weiland (1860 – 1900)
Wit paard
foto: Adam Jahiel
